Epilepsi Hastalarına Köpek Yardımı

 Epilepsi, beyindeki anormal elektriksel aktiviteler nedeniyle tekrarlayan nöbetlerle karakterize edilen kronik bir nörolojik hastalıktır. Nöbetler, bilinç kaybı, anormal hareketler, duyusal değişiklikler veya davranışlarda geçici değişiklikler gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Epilepsi, her yaşta ortaya çıkabilir ve nedenleri genetik faktörler, beyin travmaları, enfeksiyonlar, tümörler veya doğuştan gelen beyin anormallikleri gibi çeşitli faktörlere bağlı olabilir.

Epilepsi hastalığının çok farklı tedavileri olmakla birlikte çoğunlukla hayat boyu dikkat edilmesi gereken bir hastalık olduğu için bu yazımızda ülkemizde pek bilinmeyen bir destek şeklinden bahsedeceğiz.

Epilepsi hastalarının birçoğunun çeşitli sakatlanma  hatta ölümle sonuçlanan nöbetlerinde en büyük eksiklik çevrede yardum edecek birilerinin bulunmaması veya etraftakitehlikelerin bertaraf edilmemesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada uzamanlar köpeklerin bu konuda eğitilerek uygun lan hastalara köpeklerin yardımcı olabileceğini fark etmişlerdir.

Araştırmalar, nöbet köpeklerinin yaklaşan bir nöbeti tespit edip bir nöbetin gerçekleşmek üzere olduğunu size bildiren bir sinyal vermek üzere eğitilebileceğini gösteriyor. Nöbet geçiren bir köpeğin arkadaş olması, epilepsi ile yaşayan insanların bu durumu yönetmeyi öğrenmelerinin yeni yollarından biridir.

Nöbetçi köpekler giderek daha yaygın bir şekilde bulunabiliyor olsa da, bir tane edinmeye karar verirken, hem sizin hem de köpeğiniz için güvenli ve yararlı olup olmayacağını dikkatlice değerlendirmeniz önemlidir.

Nöbet Köpekleri Ne Yapar

Nöbet köpekleri genellikle nöbet gerçekleştiği anda bunu fark etmek ve etkilenen kişiyi koruyacak şekilde müdahale etmek üzere eğitilirler.

Nöbetlere Yanıt Verme

Nöbet köpekleri bir nöbeti tanımayı öğrenir ve nöbet sırasında sakin kalmaları için eğitilirler. Bir nöbete tanık olduklarında çeşitli görevleri yerine getirme konusunda da beceri kazanabilirler. Örneğin, yardım çağırmak için bir düğmeye basmayı, nöbet geçiren kişinin yanında yatmayı veya nöbet geçiren bir kişiyi yaralanma ve düşmelerden korumayı öğrenebilirler.

Nöbeti Öngörmek

Eğitim olmasa bile bazı köpekler, solunum, kalp atış hızı veya diğer ince metabolik değişikliklerdeki değişiklikleri tespit ederek nöbeti önceden tahmin edebilir. Sahiplerini iyi tanıyan köpekler, nöbetten önce oluşan davranış değişiklikleri gibi karakteristik auraları tanıyabilir.

Nöbet köpeklerinin nöbeti önceden tahmin etmek üzere eğitilip eğitilemeyeceğini inceleyen devam eden araştırmalar var. Sonuçlar henüz net değil, ancak bu alan biraz umut vadedebilir.

Bir nöbet köpeğini nöbeti önceden tahmin edecek şekilde eğitmenin amacı, köpeğe yaklaşan bir nöbete faydalı bir şekilde nasıl tepki vereceğini öğretmektir. Örneğin, bir çocukta epilepsi varsa, nöbetleri tahmin eden bir köpek ebeveynleri uyarabilir ve onlar da kısa etkili reçeteli bir anti-nöbet ilacı verebilir. Ya da epilepsisi olan bir yetişkin, ilaç alması, dinlenmesi veya merdiven çıkma gibi yaralanmaya yol açabilecek aktivitelerden kaçınması konusunda uyarılabilir .

Nöbet Köpeği Nasıl Edinilir

Nöbet köpekleri çeşitli farklı kaynaklar tarafından kanıtlanır. Sağlık hizmeti sağlayıcınızdan yakındaki eğitim merkezlerinin, programların ve acentelerin bir listesini alarak veya öneriler için Epilepsi Vakfı ile iletişime geçerek başlayabilirsiniz . Bir epilepsi destek grubu da kaynaklar sunabilir.

Eğer uygulayıcınız tarafından özel olarak önerilmemiş bir tane bulduysanız, size mükemmel ve iyi eğitimli bir nöbet köpeği sağlamak için yine de tamamen nitelikli olabilirler; ancak araştırmanızı yapmalı, lokasyonu ziyaret etmeli ve hizmetlerinden yararlanan diğer hastalardan öneriler almalısınız.

Son kararınızı vermeden önce, teknikleri ve seçenekleri öğrenmek için birden fazla tesisle görüşmeyi düşünün.

Kendi Köpeğinizi Eğitmek

Zaten çok sevdiğiniz bir evcil köpeğiniz varsa ve onun eğitilip eğitilemeyeceğini merak ediyorsanız, köpeğinizin bu tür bir eğitim için uygun yaşta ve cinste olup olmadığını ve köpeğinizin gerekli becerileri öğrenme yeteneğine sahip olup olmadığını öğrenmek için kuruluşlardan birine danışabilirsiniz. Ancak bu soruları güvenle cevaplamak için daha fazla araştırma yapılması gerekir.

Dikkate alınması gereken hususlar

Eğer epilepsi hastasıysanız ve bir köpeğin bakımından sorumluysanız, köpeğinizi besleyebilecek, ona gerekli tüm korumayı, hijyenik ihtiyaçları ve köpeğinizin hastalanmasını önlemek için aşılar gibi sağlık bakımlarını sağlayabilecek kadar kararlı ve sağlıklı olmalısınız.

Bir köpeğin bakımı sorumluluğu o kadar önemlidir ki, eğer epilepsi hastasıysanız, nöbet geçiren bir köpek olsun veya olmasın, evcil hayvanınıza yeterli şekilde bakamayacak durumdaysanız, hiçbir evcil hayvanın sorumluluğunu almamalısınız.

Ne yazık ki, epilepsi hastaları tarafından bakılan köpeklerin, muhtemelen sahibinin hastalığı ve köpeğe gerektiği gibi bakamaması sonucu ihmal ve sağlıksızlıktan muzdarip olabileceğine dair raporlar var.

En iyi niyetlerle bile, nöbet geçiren bir köpeğin yanlış veya yanlış kullanımı olabilir. Nöbet geçiren köpeğiniz tamamen eğitilmemişse, sinyalleri yanlış yorumlayabilir veya nöbete beklenenden farklı tepki verebilir, kendilerine veya başkalarına zarar verebilir.

Ayrıca, nöbet geçiren köpeğinize aşırı bağımlı hale gelme olasılığınız da vardır; bu durum, köpeğinizin tüm nöbetleri önceden tahmin etmesini ve sizi tamamen güvende tutmasını beklemeniz ve kendi sağlığınıza veya çocuğunuzun sağlığına gerektiği gibi dikkat etmemeniz anlamına gelir.

Sizler için özetleyecek  olursak:

Epilepsi Yardım Köpeklerinin Görevleri:

1. Nöbet Öncesi Uyarı: Bazı köpekler, bir nöbetin başlamasından önce sahiplerine uyarı verebilir. Bu uyarı, köpeğin anormal bir şekilde davranması, sahibini hafifçe itmesi veya havlaması gibi şekillerde olabilir. Köpeklerin bu yeteneği, nöbetlerin kokusunu veya diğer ince fiziksel değişiklikleri algılayabilmelerinden kaynaklanıyor olabilir.

2. Nöbet Sırasında Destek: Nöbet sırasında, yardım köpekleri hastanın güvenliğini sağlamak için çeşitli şekillerde yardımcı olabilir. Örneğin, hasta yere düştüğünde yanında kalmak, onu rahatlatmak veya yardım çağırmak gibi görevleri üstlenebilirler.

3. Yardım Çağırma: Köpekler, nöbet sırasında bir alarm düğmesine basarak ya da bir aile üyesine haber vererek yardım çağırabilirler. Bazı köpekler telefon getirme veya nöbet geçiren kişinin yanında kalıp dikkat çekme gibi ek görevleri de yapabilir.

4. Duygusal Destek: Yardım köpekleri ayrıca sahiplerine duygusal destek sağlar. Epilepsi gibi kronik bir hastalıkla yaşamak stresli olabilir ve bu köpekler, sahiplerinin yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.

Köpeklerin Eğitimi

Epilepsi yardım köpeklerinin eğitimi oldukça yoğundur ve genellikle belirli bir kişi için özel olarak yapılır. Bu eğitim, nöbetleri tanımayı, nöbet sırasında uygun şekilde tepki vermeyi ve hastanın güvenliğini sağlamak için gerekli becerileri içerir. Eğitim süresi köpeğin yeteneklerine ve hastanın ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir, ancak genellikle birkaç ay ila bir yıl arasında sürer.

Faydaları

• Güvenlik: Epilepsi hastaları, bir nöbet sırasında düşme veya başka bir şekilde kendilerine zarar verme riski altındadır. Köpekler, bu tür tehlikeleri azaltabilir.
• Bağımsızlık: Yardım köpekleri, sahiplerine günlük yaşamda daha fazla bağımsızlık sağlayabilir.
• Duygusal Rahatlık: Köpekler, sahiplerine nöbet geçirdiklerinde veya sonrasında rahatlatıcı bir varlık sağlayabilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Epilepsi yardım köpeği edinmek isteyenler için köpeğin eğitimi ve bakımı konusunda sorumluluk sahibi olmak önemlidir. Ayrıca, her epilepsi hastası için köpekler uygun olmayabilir; bu nedenle doktorlarla ve uzmanlarla bu konuyu detaylı bir şekilde konuşmak faydalı olacaktır.

Bu köpekler, yalnızca nöbetleri tanıyabilen veya destek olabilen yetenekli hayvanlar değil, aynı zamanda hastalarının hayatlarında önemli bir fark yaratan güvenilir dostlardır.

Detaylı bilgi için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz:

 https://www.verywellhealth.com/seizure-dogs-for-epilepsy-4175280

https://www.brainandlife.org/articles/helping-paws